مدیریت آموزشی و مدیریت آموزش عالی

تعلیم ندادن به کسی که علاقه‌مند آموختن است هدر دادن یک «انسان» و تعلیم به کسی که علاقه‌مند به آموختن نیست هدر دادن «خود» است.

مدیریت آموزشی و مدیریت آموزش عالی

تعلیم ندادن به کسی که علاقه‌مند آموختن است هدر دادن یک «انسان» و تعلیم به کسی که علاقه‌مند به آموختن نیست هدر دادن «خود» است.

سرمایه انسانی

در گذشته هرگاه بحث توسعه به میان می آمد، بی‌درنگ توجه به امر پس انداز و انباشت سرمایه معطوف می گشت. در آن زمان، انسان ها را به صورت اعضاء ارتش ذخیره کار، و یا عرضه نامحدود نیروی کار به شمار می آوردند. در این چارچوب، همه افراد از نظر قابلیت ها و صلاحیت های فردی هم وزن و مشابه قلمداد می‌شدند، و تفاوت کیفی بین آنها از اهمیت کمتری برخوردار بود.

در واقع بعد از جنگ دوم جهانی، و در دوره بازسازی و نوسازی کشورها، زمانی که جوامع نیازمند نیروی کار با کیفیت، توانا و فرهیخته بودند،«نظریه سرمایه انسانی» مجدداً مطرح و با قدرت توسعه یافت. در این زمان همه کشورها در اندیشه توسعه و در فکر تسریع آهنگ رشد اقتصادی خود بودند، و در این هنگام بود که بیش ار پیش، مشخص گردید که رشد اقتصادی بیشتر، نیازمند نیروی کار، ماهر و متخصص است. در این سالهاست که تحصیلات نیروی کار از اهمیت ویژه ای برخوردار می شود. امروزه، سرمایه انسانی در کنار سرمایه فیزیکی یکی از عوامل اساسی تولید به حساب می آید.

مطالعات متعدد مؤید این واقعیت است که جوامعی توسعه می یابند، که علاوه بر منابع و ذخایر طبیعی، و سرمایه های مادی و فیزیکی، از منابع انسانی قابل توجهی برخوردار باشند، در واقع در این سال‌ها کشورهای به رشد بیشتر اقتصادی نایل آمده‌اند که نیروی کار تحصیل کرده، ماهر، با کفایت، و در یک کلام از «سرمایه انسانی» کافی و مناسب بهره‌مند بوده اند.

سرمایه انسانی یک مفهوم کاملاً اقتصادی است. در حقیقت خصوصیات کیفی انسان نوعی «سرمایه» است. زیرا این خصوصیات در پرتو دانش، توانایی های انسان را توسعه می بخشد، و می تواند  به صورت منبع درآمد‌های بیشتر، و یا رضایت خاطر فراوان‌تر در آینده درآید. چنین سرمایه ای «انسانی» است، چرا که جزئی از اجزاء انسان را تشکیل می دهد، با وی رشد می کند و با فوت او از میان می رود.

سرمایه‌گذاری در کیفیت نیروی انسانی، موجب بارور شدن استعدادها، خلاقیت‌ها و ظرفیت تولید افراد را در جامعه افزون به صورت عامل مهمی در رشد اقتصادی جوامع گوناگون قلمداد می شود.

سرمایه انسانی، «ارتقاء و بهبود ظرفیت تولیدی افراد» را مورد  مطالعه قرار می دهد. سرمایه انسانی مکمل سرمایه‌های فیزیکی است، و همانند سرمایه‌های فیزیکی بهره‌وری تولید را افزایش می دهد. اهمیت آثار غیر پولی آموزش در سرمایه انسانی اخیراً مورد توجه بسیاری از اقتصاد دانان قرار گرفته، و از جمله میلتون فریدمن آن را «سرمایه مصرفی انسانی» نامیده است. بدین مفهوم که افراد، با سرمایه گذاری در خود، ظرفیت کسب مطلوبیت را در آینده افزایش می دهند. برای مثال، کسانی که خواندن و نوشتن می آموزند، و یا افرادی که نواختن یکی از آلات موسیقی را تعلیم می بینند در حقیقت ظرفیت کسب مطلوبیت خود را در آینده افزایش می دهند، و با این آموزش ها از سرمایه گذاری انجام شده بیشتر و بیشتر لذت خواهند برد.

سرمایه انسانی از طریق ایجاد زمینه‌های تغییر و تحول،  افزایش بازدهی تولید، تسریع آهنگ رشد اقتصادی و بهینه سازی سرمایه‌های مادی و فیزیکی باعث توسعه در جامعه می شود. متداول ترین انواع سرمایه گذاری در سرمایه انسانی عبارتند از:

1.     دبستان، راهنمایی، دبیرستان، مدارس فنی و حرفه‌ای و تحصیلات عالی؛

2.     آموزش قبل از مدرسه؛

3.     مهاجرت برای مشاغل و درآمدهای بالاتر؛

4.     آموزشهای بعد از دانشگاه و فارغ‌التحصیلی؛

5.     مراقبت از تندرستی و بهداشت عمومی؛

6.     بدست آوردن اطلاعات کافی از عرضه و تقاضای کار و خدمات.

 سرمایه انسانی به ظرفیت‌ها، مهارت‌ها، و توانایی‌های گفته می شود که فرد دریافت و یا تحصیل می کند. از آنجا که استهلاک این نوع سرمایه کمتر از سرمایه مادی و ماشین آلات می باشد و از آنجا که سرمایه انسانی قابلیت تطبیق بیشتری برای فرصت‌های قابل تغییر دارد، هرگونه سرمایه‌گذاری در سرمایه انسانی بازده طولانی‌تر و افق روشن تری را نوید می دهد. از طرفی ناگفته پیداست که سرمایه مادی و سرمایه انسانی دو عامل مکمل در تولید می باشند، و هر نوع عدم هماهنگی‌ در انباشت و تشکیل این سرمایه‌ها سبب می شود که در آینده ناهماهنگی‌های یبشتری در مسیر توسعه فراهم آید. اکنون که نیاز به بازسازی و نوسازی جامعه از هر زمان دیگری بیشتر احساس می گردد، عنایت به تشکیل سرمایه انسانی و کاربرد وسیع این سرمایه‌ها قویاً توصیه می شود.

 

منبع:

عمادزاده، مصطفی.(1382).اقتصاد آموزش و پرورش. اصفهان: انتشارات جهات دانشگاهی واحد اصفهان.

ادامه مطلب ...

در زندگیتان کوسه ای بیندازید؟

ژاپنی ها عاشق ماهی تازه هستند. اما آبهای اطراف ژاپن سالهاست که جوابگوی نیاز تمام مشتریان نیست. بنابراین برای غذا رساندن به جمعیت ژاپن قایقهای ماهی گیری بزرگتر شدند و مسافت های دورتری را پیمودند.

ماهی گیران هرچه مسافت طولانی تری را طی می کردند به همان میزان آوردن ماهی تازه بیشتر طول می کشید. اگر بازگشت بیش از چند روز طول می کشید ماهی ها دیگر تازه نبودند و ژاپنی ها مزه این ماهی را دوست نداشتند. برای حل این مسئله، شرکت های ماهی گیری فریزرهای در قایق هایشان تعبیه کردند. آنها ماهی ها را می گرفتند و آنها را روی دریا منجمد می کردند. فریزر این امکان را برای قایق ها و ماهی گیران ایجاد کردند که دورتر بروند و مدت زمانی طولانی تری را  روی آب بمانند. اما ژاپنی ها تفاوت مزه ماهی تازه و منجمد را متوجه شدند و مزه ماهی یخ زده را دوست نداشتند. بنابراین شرکت های ماهی گیری مخزن هایی را در قایق ها کار گذاشتند و ماهی ها را در مخازن آب نگهداری می کردند. ماهی ها پس از کمی تقلا آرام می شدند و حرکت نمی کردند. آنها خسته و بی رمق، اما زنده بودند.

متأسفانه ژاپنی ها هنوز هم می توانستند تفاوت مزه را تشخیص دهند. زیرا ماهی ها روزها  حرکت نکرده و مزه ماهی تازه را از دست داده بودند. باز هم ژاپنی ها مزه ماهی تازه را نسبت به ماهی بی حال و تنبل ترجیح می دادند. پس شرکت های ماهی گیری بگونه ای باید این مسئله را حل می کردند. آنها چطور توانستند ماهی تازه بگیرند؟

اگر شما مشاور صنایع ماهی گیری بودید چه پیشنهاد می دادید؟...

چطور ژاپنی ها ماهی ها را تازه نگه میدارند؟

 برای تازه نگه داشتن ماهی، شرکت های ماهی گیری ژاپن هنوز هم از مخازن نهگداری ماهی در قایق استفاده می کنند اما حالا آنها  یک کوسه کوچک به داخل هر مخزن می اندازند. کوسه چند تایی ماهی می خورد اما بیشتر ماهی ها با وضعیتی بسیار سرزنده به مقصد می رسند، زیرا ماهی ها تلاش کرده اند.

توصیه:

بشر تنها در مواجهه با محیط چالش انگیز به صورت غریبی پیشرفت می کند، پس:

·         بجای دوری جستن از مشکلات به میان آنها شیرجه بزنید.

·         از بازی لذت ببرید.

·         اگر مشکلات و تلاشهایتان بیش از حد بزرگ و بیشمار هستند تسلیم نشوید، ضعف شما را خسته می کند به جای آن مشکل را تشخیص دهید.

·         عزم بیشتر و دانش بیشتر داشته و کمک بیشتری  دریافت کنید. اگر به اهدافتان دست یافتید اهداف بزرگتری را برای خود تعیین کنید.

·         زمانی که نیاز های خود و خانواده تان را بر طرف کردید برای حل اهداف گروه، جامعه و حتی نوع بشر اقدام کنید.

·         پس از کسب موفقیت آرام نگیرید، شما مهارت هایی دارید که می توانید با آن تغییرات و تفاوت هایی را در دنیا ایجاد کنید.

در مخزن زندگیتان کوسه ای بیندازید و ببینید که واقعاً چقدر می توانید دورتر بروید.

 برای دیدن منابع به ادامه مطلب... رجوع کنید.

ادامه مطلب ...

پارک های تحقیقاتی

توسعه تحقیقات دانشگاهی، یقیناً در گرو تأمین نیازهای مالی، ایجاد ساختارهای پژوهشی لازم و نیز ورود نتایج تحقیقات به جامعه و بهره برداری از آن است. اگر بتوان تأمین بخش عمده ای از نیازهای مالی را به عهده دولت ها دانست، بی شک موضوع ایجاد ساختارهای پژوهشی و نیز ورود نتایج تحقیقات به جامعه(تجاری سازی نتایج تحقیقات) تنها باسازوکارهای مشخص، از طریق برنامه ریزی و اقدامات لازم امکان پذیر می گردد.

 عدم توجه به این مهم باعث می شود نتایج تحقیقات دانشگاهی، امکان راه یافتن به بازار را از دست داده و در نتیجه فضا برای اینگونه تحقیقات به جامعه  به نوبه ی خود موجب عقب ماندن سطح صنعت از علم روز و به طور طبیعی از دانشگاه می شود که به لحاظ شرایط ذاتی همواره همپای علوم روز حرکت می کند و ایجاد این شکاف موجب کاهش روز افزون تقاضای تحقیقات از دانشگاه و عدم امکان تجاری شدن نتایج تحقیقات دانشگاهها می گردد و این دور باطل تکرار شده و هر روزه بر گسترش شکاف بین دانشگاه و صنعت دامن می زند. این مشکل اگرچه در کشور ما بروز و ظهور شدیدتری دارد، امروزه به عنوان یک معضل اساسی در تمامی جوامع بشری مطرح است. ایجاد پارکهای تحقیقاتی را میتوان جدی ترین اقدام بشر طی چند دهه گذشه برای فائق آمدن بر این مشکل برشمرد. توجه به کارکرد پارکهای تحقیقاتی مشخص می کند که چگونه ایجاد این پارکها میتواند موجب توسعه تحقیقات دانشگاهی گردد.

پارکهای تحقیقاتی که با عناوین دیگری همچون پارک فناوری، تکنوپولیس و شهرک تحقیقاتی نیز خوانده می شوند، مجموعه هایی هستند که از طریق فراهم  آوردن و ارائه فضا، تأسیسات زیربنایی، آزمایشگاهها و کارگاههای تحقیقاتی متمرکز و تسهیلات قانونی، عوامل اجتماع واحدها، شرکت ها و مؤسسات تحقیقاتی را در یک فضای متمرکز فراهم می نماید و به عنوان یک ساختار وظیفه تکمیل حلقه تحقیقات را تا تولید به عهده دارند. این گونه پارک ها که در بیشتر موارد در مجاورت دانشگاهها شکل می گیرند، دروازه ارتباطی دانشگاه با جهان بیرون و تسهیل کننده ارتباط تحقیقاتی دانشگاه با صنعت و سایر بخش های اقتصادی تلقی می شود.

پارکهای تحقیقاتی امکان رشد و گسترش سریع واحدهای تحقیقاتی و تکمیل چرخه تحقیقات از دانشگاه ها تا صنایع را فراهم می نماید. و دارای سه هدف عمده می باشد:

·         تکمیل چرخه تحقیقات از دانشگاه تا صنایع و تسریع روند انتقال فناوری؛

·         حمایت از واحدها و شرکتهای تحقیقاتی نوپا و کمک به رشد و موفقیت آنها؛

·         تجاری سازی نتایج تحقیقات.

شکاف بین صنعت و دانشگاه ناشی از عدم برقراری ارتباط بین این دو مجموعه است و در صورت بی توجهی به آن، به نحو روز افزونی این شکاف توسعه می یابد. پارکهای تحقیقاتی به عنوان ابَر ساختاری برای کمک به حذف این شکاف طی چند دهه گذشته در دنیا مطرح شده اند و موفقیت آنها در انجام این وظیفه موجب رشد سریع آنها در نقاط مختلف جهان شده است.

ادامه مطلب ...