آنچه یه محقق باید بداند

نام کتاب: آنچه یه محقق باید بداند

مولف: دکتر ایوب موحدزاده

انتشارات» استعداد درخشان

آدرس: تهران، خیابان شریعتی، پایین تر از خیابان بهار شیراز، پلاک 431، واحد 1

شماره تماس: [phone]     -     02166972917

تعداد صفحه: 125

 کتاب «آنچه یک محقق باید بداند» با یادداشت برداری از موضوع ها و بحث های درس روش تحقیق و جلسات دفاع پایان نامه های دانشجویان مقاطع ارشد و دکتری از سال 1386 شروع شد و بعدها با مطالعه بیشتر و دریافت سوالات مختلف دانشجویان در ارتباط با چگونگی تدوین گزارش پژوهش تکمیل تر شد و تبدیل شد به جزوه درسی که بعد از حدود 5 سال برگزاری کارگاه و تدریس در دانشگاه، سال گذشته (1395) تصمیم گرفتم کتابش کنم و امیدوارم بتونم در سالهای آتی به غنای کتاب بیافزایم.

اخلاق حرفه ای حکم می کنه سپاس خودم را به کلیه استادان، صاحب نظران و دوستانی که نقش آموزشگاران مرا از اولین روزهای تجربه اندوزی بر عهده داشته اند نثار کنم.

ضرورت استقرار سیستم مدیریت دانش در صنعت نفت

ضرورت استقرار سیستم مدیریت دانش در صنعت نفت

نویسنده: ایوب موحدزاده

سرمایه های انسانی نقش مهم و موثری در بهره وری سازمان ها دارند و به همین منظور سهم قابل توجهی از منابع سازمان ها صرف آموزش و توسعه نیروی انسانی می شود. اما زمانی که باید سرمایه انسانی مورد بهره برداری قرار گیرد، ممکن است به دلایل متعدد (دلایل داخل یا خارج از سازمان) از سازمان خارج شوند و عدم ثبت تجربیات آنها می تواند و زیان جبران ناپذیری را متوجه سازمان کند.

مدیریت دانش در عصر جدید، تحولات شگرفی را در مباحث مدیریتی  ایجاد کرده است. مدیریت دانش به دنبال تصرف دانش، خرد و تجربیات با ارزش افزوده کارکنان و نیز پیاده سازی، بازیابی و نگهداری دانش به عنوان دارایی های سازمان است. بکارگیری و پیاده سازی سیستم مدیریت دانش یکی از روش های حیاتی به منظور ثبت و پالایش و تسهیم تجربیات افراد در سازمان می باشد. استقرار سیستم مدیریت دانش به دلایل ذیل در صنعت نفت ضرورت می نماید:

• گرایش دولت به خصوصی‌سازی در سیاست های کلان سال های اخیر؛
• همراستایی با چشم‌انداز توسعه دولت و حرکت در راستای شعار دولت تدبیر و امید؛
• شناسایی منابع دانشی سازمان و یکپارچه سازی آنها؛
• جلوگیری از اتلاف منابع در بخش‌های پژوهشی و توسعه ای؛
• تکرار اشتباهات پر هزینه و پر خطر بدلیل عدم مستندسازی تجربیات کارکنان بویژه کارکنان مجرب و کلیدی؛
• خطر بازنشستگی  و خروج کارکنان شرکت.

به منظور پیاده سازی سیستم مدیریت دانش به عنوان رویکردی مناسب و موفق برای ثبت تجربیات افراد پیش از خروج، موارد ذیل پیشنهاد می  گردد:

• تدوین نقشه راه تعالی مدیریت دانش؛
• ایجاد و تقویت بستر فرهنگی در سازمان به منظور تسهیم دانش در بین پرسنل؛
• تقویت زیر ساخت های و زیر سیستم هایICT، چراکه بدون آن سیستم مدیری دانش با شکست مواجه خواهد شد؛
• مهندسی مجدد سیستم های موجود اطلاعاتی و ساختاری؛
• پیاده سازی فرایند انجمن‌های خبرگی (جهت پاسخگویی و حل مسائل مختلف شرکت)؛
• ضرورت ایجاد و بهبود فرآیند ها و سیستم های ارتباطی و اطلاعاتی به منظور تسهیل و تسریع اطلاعات؛
• ایجاد و بکارگیری مرکز ثبت و ضبط دانش آشکار و بکارگیری مکانیزم های اجرایی جهت استفاده از دانش پنهان پرسنل با تجربه از طریق برگزاری جلسات هم اندیشی، کارگاه های آموزشی و...؛
•  الگو برداری و استفاده از تجارب شرکت های موفق در حوزه پیاده سازی مدیریت دانش در سازمان ها و افزایش همکاری و اشتراک دانش و فناوری با شرکت های مشابه موفق؛
• ثبت تجربه (در پاسخ به سوال مهمترین چالش های پروژه و چگونگی پاسخ به آن؟- مطرح شدن بهترین تجربه و تقدیر از بهترین ها)؛
• روش اجرایی مدیریت درس‌های ثبت شده به تفکیک واحد ها؛
• حمایت‌های مالی از بروز رفتارهای دانشی؛
• حمایت‌های معنوی از بروز رفتارهای دانشی (معرفی شدن و تقدیر از آنها)؛
• تدوین کتابچه تجربیات پروژه ها (نویسنده تجربه، عنوان تجربه، چالش و راهکار)؛
• تعبیه فضای یادگیری در سر رسیدهای شرکت برای ثبت درس آموخته های روز؛
• تدوین الگوی تصمیم گیری مدیران (تبدیل شدن از انفرادی به مشارکتی و جمعی)؛
• الگو برداری از شرکت های مطرح داخلی.

منبع:

موحدزاده، ایوب. (1394). ضرورت استقرار  سیستم مدیریت دانش در صنعت نفت. تهران: ماهنامه صنعت حفاری. سال اول، شماره اول، دی ماه 94

عوامل تعیین کننده رضایت شغلی اعضاء هیأت علمی

                            

عوامل تعیین کننده رضایت شغلی اعضاء هیأت علمی

تهیه:

ایوب موحدزاده 

تیر 93

رضایت شغلی[1] به عنوان یک حالت احساسی مثبت و مطبوع، پیامد ارزیابی شغلی یا تجربه فردی است که کمک زیادی به سلامت فیزیک و روانی افراد می کند. در اهتمام جدید و حساب شده نسبت به این موضوع شاید بتوان یکی از مطمئن ترین نشانه های به هم ریختگی اوضاع یک سازمان را رضایت شغلی پایین پرسنل آن دانست. رضایت شغلی اندک در بدترین شکل خود، سرچشمه غیبت ها، پایین آمدن ریتم کار و جایگزینی کارکنان است. نارضایتی شغلی می تواند بخشی از شکایت ها، کارکردهای ناچیز، بروندادهای نامطلوب، دشواری های انضباطی و دیگر مشکلات باشد. هزینه های ناشی از نبود رضایت شغلی در هر سازمانی به نسبت گستردگی و نتابج بدست آمده از کار آن سازمان بسیار بالا و چشمگیر است (دیویس، کیت و استورن[2]، 1992)

با بررسی مطالعات و پژوهش های مختلف پژوهشگران، اصلی ترین عوامل تعیین کننده رضایت شغلی، به صورت ذیل  مشخص شده اند:

1.        استخدام رسمی(آراسته، 1382)
2.        آزادی علمی (آراسته، 1382 ؛ داینر[3]، ؛1984؛ [4]، 2000,NORC)
3.        آزادی تیمی گروه آموزشی (گاپا[5]، 2000؛ بوئر[6] و همکاران، 1995 )
4.        ارتقاء و پیشرفت علمی (لاک[7] و همکاران، 1983)
5.        نحوه تعامل با اعضاء هیأت علمی(عشاقمی[8]، 1996)
6.        چگونگی ارتقاء و عملکرد مسئولین در تسهیل فرآیند ارتقاء(همان منبع)
7.        نحوه کمک به نیاز های پژوهشی و ترفیع (اسگارد و سامرز[9]، 1986)
8.        عوامل اقتصاد: حقوق و مزایا (اشاقمی، 1996[10]؛ NORC, ی 2000)
9.        محیط کاری، حفظ منزلت اعضای هیأت علمی (لیسی و شیئن[11]، 1997)
10.        سطح رشد دانشجویان (داینر[12]، 1984)
11.        جو مناسب کار (همان منبع)
12.        ساعت کاری شناور (همان منبع)
13.        امکانات و تجهیزات (همان منبع)
14.        حمایت همکاران و مسئولین (همان منبع)
15.        حجم کاری، سیاست های شغلی، ارتباطات بین فردی (دوئا[13]، 1997)
16.        مشارکت در امور دانشگاهی (سلدین و پیتر[14]، 1987)
17.        سن همکاران (بیگز و بیگز[15]، 1988)
18.        میزان تقابل ارزش های حرفه ای با ارزش های سازمانی (پولیسینو[16]، 2000)

نتیجه گیری

آموزش عالی وظیفه خطیر پرورش نیروهای متخصص، متعهد، کارآمد و خلاق را به عهده دارد. از این رو، شرایط اصولی ارتقای کیفی و کمی آموزش عالی این است که قشر تحصیل کرده که در خدمت آموزش عالی هستند، انگیزه و رضایت کافی برای خدمت در این بخش را به دست آورد. بنابراین درک صحیح از مسائل انگیزشی و عوامل موثر بر رضایت شغلی اعضاء هیأت علمی که پایه و اساس آموزش عالی بر آن استوار است، به شکوفاسازی استعدادها و خلاقیت ها و پربار نمودن کیفیت کمک می کند.

اگرچه در کشور های دیگر و شاید در کشور ما این عوامل شناسایی شده اند اما به نظر با وجود کنترل های بی حد و حصر دلسوزان سیاستمدار و برخی روسای سفارشی و کم سواد دانشگاه ها کمی سخت است تصور برآورده شدن عوامل اثرگذار بر رضایت شغلی اعضاء هیأت علمی!

---

[1] Job Satisfaction

[2] Davis, Keith and Storm

[3] Diener

[4] National Opinion Research center

[5] Gappa

[6] Buer

[7] Locke

[8] Oshaghemi

[9] Olsgaard & Summers,

[10] البته از این عامل بعنوان عامل افزایش رضایت شغلی یاد نشده است بلکه فقط بعنوان عامل نگهدارنده تا اندازه ای که اعضای هیأت علمی ناراضی نباشند عمل می کند.

[11] Lacy & Sheehan

[12] Diener

[13] Dua

[14] Seldin & peter

[15] Biggs & Biggs,

[16] Pollicinio

منابع  

آراسته، حمید رضا. (1382). آزادی علمی. دایره المعارف آموزش عالی. بنیاد دانشنامه بزرگ فارسی 

جعفرزاده کرمانی، زهرا؛ فتاحی، رحمت الله. (؟).بررسی عوامل مؤثر بر رضایت شغلی اعضای هیأت علمی رشته کتابداری و اطلاع رسانی در ایران.

§  Biggs, Mary; Biggs, Victor." Library and information science faculties: Their lives as scholars." The Library Quarterly, 63, (July 1993): 282-315.

  Diener, T. (1984). " CollegFaculty & jib Satisfaction " paper presented at the American Educational Research Association (New Orleans , La , April 23- 27(1984) , ED , 248820.

  Dua, J.K. (1994). "Job Stressors and their effects on physical health , and job satisfaction in a university Journal of educational Administration.

  Gappa, J.M. (2000). "The new faculty majority: somewhat satisfied but not eligible for tenure " New directions for institutional research, 27, 1.

 Locke, E, A: and other S. ( 1983). Job satisfaction: and Role clarity among university and college faculty, Review of Higher education. 6 (4).

  Oshaghemi, T . (1996) " Job satisfaction on UK academics " Educational management and administration ;24 (4).

  Lacy, F. J.; & Sheehan, B. A. (1997). "job satisfaction among academic staff an international perspective " Higher education , 27(2).

  Olsgaard, John N; Summers, William.(1986). Sources of job-related tension among administrators and faculty. Journal of Education for Library and Information Science, 27,.

§  Pollicino, Elizabeth B. (2000). Challenges facing higher education for the new century: The impact on promotion and tenure in LIS education. A paper presented at the National Conference of the Association for Library and Information Science Education, New York.

§  Seldin, P. Peter. (1987). "Research findings on causes of academic stress" New directions for teaching and learning, n. 29.