مدیریت آموزشی و مدیریت آموزش عالی

تعلیم ندادن به کسی که علاقه‌مند آموختن است هدر دادن یک «انسان» و تعلیم به کسی که علاقه‌مند به آموختن نیست هدر دادن «خود» است.

مدیریت آموزشی و مدیریت آموزش عالی

تعلیم ندادن به کسی که علاقه‌مند آموختن است هدر دادن یک «انسان» و تعلیم به کسی که علاقه‌مند به آموختن نیست هدر دادن «خود» است.

بت های فرانسیس بیکن

 فرانسیس بیکن در سال 1561 در لندن به دنیا آمد. تا 12 سالگی در خانه آموزش دید. و چون در خانواده‌ای سیاسی متولد شده بود او نیز برای کارهای سیاسی تربیت شد. تحصیلات خود را در رشته حقوق ادامه داد.

او در سال 1617 مهردار سلطنتی و پس از آن رئیس دیوان عالی گردید که پس از پادشاه بالاترین مقام کشور بود. در سال 1621 به دریافت رشوه از دادخواهان، متهم و به دادگاه فراخوانده شد ولی از خود دفاع نکرد و در نتیجه محکوم و از کارهای دولتی برکنار گردید. نویسندگان زندگینامه بیکن نتوانستند این پیشامد را توضیح دهند. بسیاری، آن را نتیجه دسیسه بدخواهان و مخالفان سیاسی او دانسته‌اند.

فرانسیس بیکن تا زمان مرگش(1626) دست از نویسندگی بر نداشت. او با توجه به شرایط فرهنگی زمان خود به این نتیجه رسیده بود که پایبندی به عقاید دیگران، گونه‌ای بـت پرستی است. از این رو نخستین گام در راه درست اندیشیدن، رهاشدن از پیروی کورکورانه است. بدین سان او مانع هایی را که بر سر راهند و آدمی را به کج اندیشی می کشانند، بت نامید و آنها را دست کم به چهار بخش تقسیم کرد: بت قبیله ، بت غار ، بت بازار و بت نمایش.

بت قبیله: عیبها و خطاهایی هستند که از طبیعت آدمی سرچشمه می گیرند. خطاهای که سرچشمه آنها به مُثُل، در تبار و نژاد آدمی است و از این رو میان همگان مشترک است.

بت غار: مانع‌های است که از دلبستگی‌های آدمی بر می خیزند. بیکن با یادآوری سخن هراکلیتوس(Heraclitus ) که گفته بود انسان‌ها بهنگام بیداری جهان مشترکی دارند ولی بهنگام خواب هر یک به جهان ویژه خود رو می کنند، می گوید دلبستگی شخصی زمینه ی رو کردن هر یک از آدمیان به جهان ویژه خویش است. شاید مثالی را که بشود برای این بت مطرح کرد توجه به تمایلات غریزی و مادی بشر است.

بت بازار:  بتهای بازار واژه‌های نادقیق و یا فریبنده ای است که آدمی را نادانسته به بیراهه می برند. بهترین مثالی را برای این بت می توان آورد «گر خواهی نشوی رسوا، همرنگ جماعت شو» باشد. و ممکن است خیلی ها بخاطر همین ضرب‌المثل گول خورده‌اند. ضرب المثل‌های که بین همگان مشترک است، یا بعبارت دیگر حکومت کلمات بر عقل انسان می باشد.

بت نمایش: نظریه و عقایدی هستند که چون با آب و تاب بسیار و با حالتی تبلیغی بر صحنه آورده شوند و تماشاگران شیفته آنها گردیدند، دیگر جایی برای شک کردن، سنجیدن و اندیشیدن باقی نمی‌گذارند. بیکن فلسفه ارسطوی را، از این گونه بت ها می داند. چونکه بدون توجه کردن به طبیعت از طریق بحث و جدل(دیالکتیک) می خواستند به شناخت جهان برسند. اما چنین نبود.

فرانسیس  بیکن اولین فیلسوفی بود که معتقد بود  انسان باید از تبعیت دیگران (بت) برهد و به اندیشیدن رو کند. تلاش او با کار دوران ساز دکارت( پدر فلسفه نو) به اوج خود رسید.

سوالات دکتری تخصصی(Ph.D) مدیریت آموزش عالی سال 1386

سوالاتی زیر مربوط به دوره ی دکتری تخصصی (Ph.D) دانشگاه آزاد اسلامی در سال 1386 می باشد. هدف از آوردن این سوالات در وبلاگم آشنایی دوستان با سوالات بود. و چون متن مربوط به درس زبان تخصصی انگلیسی زیاد بود از نوشتن آن خودداری کردم. البته باید گفت که در درس زبان انگلیسی (ضریب 3)، از داوطلبین فقط ترجمه متون انگلیسی به فارسی خواسته می شود. از اینرو باید توجه داشت که داوطلبین باید در حد قابل قبولی در درس زبان نمره بیاورند، چون در غیر این صورت ادرصد قبولیشان به صفر!! نزدیک می‌شود: 

سوالات درس برنامه ریزی در آموزش عالی: (ضریب 2)

1.     عوامل و نیروهای تغییر در امر برنامه ریزی در آموزش عالی کدامند؟ این عوامل و نیروها را نام برده و آثار آنرا در امر برنامه ریزی آموزش عالی تحلیل نمائید؟

2.     چگونه و با چه سازوکارهایی می توان توازن و تعادل مابین پدیده جهانی شدن، بومی شدن و انفرادی شدن در امر برنامه ریزی آموزش عالی را برقرار کرد؟ حداقل 4 سازوکار را تبیین و تحلیل نمائید؟

3.     سطوح، دامنه، متغییرهای متمایز کننده و مدل های مناسب برنامه ریزی در آموزش عالی را تبیین و تحلیل نمائید؟

سوالات درس آمار و روش تحقیق: (ضریب2)

1.     در سالهای اخیر برای ارزشیابی گروههای آموزشی از الگوی ارزشیابی درونی استفاده می شود. هدف و مراحل اجرای این الگو را شرح دهید؟

2.     ملاکهای ارزشیابی پرسشنامه را شرح دهید و نقش هر یک را در پژوهش شرح دهید؟

3.     شرطی که در پژوهش رعایت آن موجب بالا بردن قابلیت تعمیم پذیری یافته های پژوهش می شود را شرح دهید؟

4.     چنانچه قصد داشته باشیم تأثیر نمرات نوعی را در محاسبه پراکندگی یک توزیع حذف کنیم چه نوع شاخصی مناسب ترین است. این شاخص را تعریف کنید و مراحل محاسبه آنرا شرح دهید؟

5.     متغییرهای مشتبه کننده را تعریف کنید و انواع آنرا نام ببرید؟

سوالات درس نظریه های پیشرفته سازمان و مدیریت در آموزش عالی: (ضریب 3)

سوال اول:

الف: سازمانهای کلاسیک(سنتی) و سازمانهای مدرن(نوظهور) را مقایسه کنید و نقاط افتراق و اشتراک آنها را در یک جدول تنظیم کنید؟

ب:سازمانهای آموزش عالی کشور را با توجه به ویژگیهای فوق چگونه ارزیابی می کنید؟

ج: برای ارتقای آنها چه استراتژیها و ساز و کارهایی پیشنهاد می کنید؟

سوال دوم: از نظریه های هوش چندگانه چگونه می توان در نظام مدیریت آموزش عالی بهره برد؟ تحلیل خود را در یک جدول تنظیم کنید؟

سوال سوم:

الف: فرهنگ سازمانی سنتی و نوظهور را از نظر تئوریکی مقایسه کنید؟

ب: برای گذر از فرهنگ سنتی به فرهنگ نوظهور در دانشگاهها چه سازوکارهایی را پیشنهاد می کنید؟

سوالات درس فلسفه مدیریت آموزش عالی: (ضریب 1)

1.     نقش هر یک از مباحث متافیزیک و معرفت شناسی مکاتب فلسفی ایده آلیسم و پراگماتیسم را در تعیین رسالت، هدفها، و روشهای آموزش آموزش عالی را تحلیل نمائید؟

2.     تأثیر بینش فلسفی مدیران آموزش عالی را در مواجه با مسایل منابع انسانی و اداری را تحلیل کنید؟

3.     نقش تفکر فلسفی در تعیین عناوین و موضوعهای پژوهشی در آموزش عالی را تحلیل کنید؟

سوالات درس تحلیل رفتار سازمانی و روابط انسانی در آموزش عالی: (ضریب 1)

1.     چگونه می توان رفتارهای سازمانی موثر و کارآمد را در یک موسسه آموزش عالی تشخیص داد؟ روشهای ارزیابی خود را در این زمینه تبیین و تشریح نمائید؟

2.     یک دانشگاه معنوی(اسلامی) چیست؟

(1-2)- چه تفاوتهائی و چه تشابهاتی میان این نوع دانشگاه و دانشگاههای معمول، از نظر ساختار روابط انسانی، وجود دارد؟

(2-2)- با چه سازوکارهایی(مکانیزمهایی) می توان روابط انسانی در دانشگاههای معمول را در جهت ایجاد یک دانشگاه معنوی (اسلامی) تغییر داد؟

سطوح برنامه ریزی استراتژیک

هدف از برنامه ریزی ایجاد آینده ای بهتر و بارورتر است. برنامه ریزی بر پایه نتایج قابل اندازه‌گیری و با ارزش استوار است. انواع گوناگون برنامه ریزی بر مبنای حوزه عمل و افراد پوشش شامل افراد ذی ربط و ذی علاقه اصلی(فرد،سازمان،جامعه) به عنوان افراد ذی نفع نتایج حاصل از آن، مشخص می شود. سه سطح برنامه ریزی استراتژیک بر این مبنا معرفی شده است که عبارتند از:

خرد:                   فرد یا گروه کوچک درون سازمان؛

کلان:                  سازمان

فراسوی کلان:      جامعه

نتایج حاصل از سطح خرد تشکیل دهنده نتایج حاصل از سطح کلان است. همچنین نتایج و پیامدهای حاصل از سطوح خرد و کلان، نتایج سطح فراسوی کلان را تشکیل می دهند. بدون توجه به این که ما در کدام سطح وارد می شویم؛ نتایج عمل ما برروی کل نظام آموزشی تأثیر می گذارد.

سیاست گذاری و تصمیم گیری برای هر یک از سطوح خرد یا کلان برروی هر سه سطح اثر می گذارد. شکل زیر رابطه میان سطح های برنامه ریزی استراتژیک را نشان می دهد. و این که چه کسی به عنوان متقاضی اصلی/ذی نفع منظور شده است. 

                                        

برنامه ریزی خرد(Micro Planning): برنامه ریزی که بر مبنای آن نگاه از درون سازمان به جامعه است. جایی که یادگیرندگان فارغ التحصیل می شوند و شهروندان زندگی و کار می کنند.

برنامه ریزی کلان(Macro Planning): برنامه ریزیی که متقاضی و ذی نفع اصلی در آن سازمان است.

برنامه ریزی فراسوی کلا(Mega Planning): برنامه ریزیی که در آن متقاضی و ذی نفع اصلی جامعه و جامعه ی محلی است. 


منبع: 

کافمن، راجر.هرمن،جری.(1387).برنامه ریزی استراتژیک در نظام آموزشی. ترجمه: فریده مشایخ و عباس بازرگان. تهران: انتشارات مدرسه.

ادامه مطلب ...