نمونه گیری تصادفی و اتفاقی

یکی از سوالای روش تحقیق دکتری دانشگاه آزاد سال 79 این بود که « تفاوت نمونه‌گیری تصادفی و اتفاقی را بنویسید» . در اینجا باید گفت که نمونه‌گیری تصادفی بر این اصل استوار است که هر چند تک‌تک رویدادها را نمی‌توان به دقت پیش‌بینی کرد، اما کل رویدادها در یک جامعه آماری قابل پیش‌بینی است. در نمونه‌گیری تصادفی احتمال انتخاب شدن برای همه اعضاء گروه یکسان است و هیچ عاملی جز شانس و تصادف در انتخاب شدن افراد گروه نمونه از جامعه وجود ندارد.

نمونه‌گیری اتفاقی سومین نوع نمونه‌گیری غیر احتمالی (غیر تصادفی) است. این نوع نمونه‌گیری ضعیف‌ترین شکل نمونه‌گیری است که به طور فراوان مورد استفاده قرار می‌گیرد. پژوهشگر در عمل از نمونه‌های در دسترس استفاده می‌کند. پژوهش‌هایی که معلمان یا اساتید با نمونه‌ای از فراگیران خود انجام می‌دهند از جمله پژوهش‌های مبتنی بر نمونه‌گیری اتفاقی به شمار می‌روند. نتایج حاصل از این گونه نمونه‌گیری قابل دفاع نیست.